{ "title": "Gaz Lambası", "image": "https://www.gaz.gen.tr/images/gaz-lambasi.jpg", "date": "20.01.2024 12:00:57", "author": "Burcu Özgüney", "article": [ { "article": "Gaz Lambası, elektrik olmayan yerlerde veya elektriğin ulaşmadığı yerleşim yerlerinde aydınlanmak için kullanılan alettir. Gaz lambası yakın zamanlara kadar Anadolu'da ve orta doğuda elektrik olmayan köylerde kullanılmaya devam edilmekteydi. Elektrik kesintilerinin sık yaşandığı kırsal bölgelerde veya Karadeniz bölgesinde yüksek yaylalarda gaz lambası kullanımına halen devam edilmektedir. Gaz lambasının nostaljik bir efekti olduğu için, dekoratif obje olarak da evlerde veya nostaljik işletmelerde kullanılabilir.

Gaz Lambasının İcadı

Gaz lambaları ham petrolden ilkel şekli ile 1700'lü yılların başından beri kullanılmaktadır. Kandil de denek daha basit şekli ile gaz lambası, sokak aydınlatması, ev aydınlatması veya hareket halinde iken gece aydınlanma sağlamak amacıyla 1700'lü yılların başından beri kullanılmaktadır. Bilinen son hali olan, gaz dolu bir haznenin içinden yassı bir fitilin geçtiği ve bu fitilin yakılıp ampul şekilli bir cam ile kapatıldığı şeklini, İsviçre vatandaşı olan Argand vermiştir. Sonrasında gaz kambaları şekil ve muhteviyat olarak çok değişmese de ticari amaçlı süslemeler yapıldığı olmuştur.

Yurdumuzda 1800'lü yıllardan itibaren ev, işyeri ve kahvehanelerde yaygın kullanımına başlanmıştır hatta 1900 yıllarda 5 milyonun üzerinde gaz lambası kullanıldığı eski yazımlarda mevcuttur. Elektriğin icadı ve dünya üzerinde yaygınlaşmaya başlaması ile gaz lambası kullanımı azalmaya başlasa da ülkemizde özellikle Anadolu'da yakın zaman kadar hala gaz lambası ile aydınlanan bölgeler vardı.
" } ] }