Arter kan gazı değerleri nelerdir ve nasıl yorumlanır?

Arter kan gazı analizi, solunum ve metabolik dengenin değerlendirilmesinde klinik açıdan vazgeçilmez bir yöntemdir. Kanın asit-baz dengesi, oksijenasyon durumu ve kompanzasyon mekanizmalarını ortaya koyan bu test, kritik kararların alınmasında temel teşkil eder.

Konu kakkında 2 soru soruldu ve cevaplandı

Arter Kan Gazı (AKG) Değerleri ve Yorumlanması

Arter kan gazı (AKG) analizi, atardamardan alınan kan örneğinin incelenmesiyle kandaki asit-baz dengesi, oksijen ve karbondioksit seviyelerini ölçen bir testtir. Bu test solunum ve metabolik durumun değerlendirilmesinde kritik öneme sahiptir.

Normal Arter Kan Gazı Değerleri

pH: 7.35-7.45
PaCO₂ (Kısmi karbondioksit basıncı): 35-45 mmHg
PaO₂ (Kısmi oksijen basıncı): 80-100 mmHg
HCO₃⁻ (Bikarbonat): 22-26 mEq/L
BE (Baz fazlalığı): -2 ile +2 mEq/L arası
SaO₂ (Oksijen satürasyonu): %95-100

Arter Kan Gazı Yorumlama Adımları

1. pH Değerlendirmesi

pH< 7.35: Asidoz (asidik durum)
pH >7.45: Alkaloz (alkalen durum)
pH 7.35-7.45: Normal asit-baz dengesi

2. Solunumsal Bileşen (PaCO₂) Değerlendirmesi

PaCO₂ >45 mmHg: Solunumsal asidoz (yetersiz ventilasyon)
PaCO₂< 35 mmHg: Solunumsal alkaloz (aşırı ventilasyon)

3. Metabolik Bileşen (HCO₃⁻) Değerlendirmesi

HCO₃⁻< 22 mEq/L: Metabolik asidoz
HCO₃⁻ >26 mEq/L: Metabolik alkaloz

4. Oksijenasyon Değerlendirmesi (PaO₂ ve SaO₂)

PaO₂< 80 mmHg: Hipoksemi (düşük oksijen)
PaO₂ 60-80 mmHg: Hafif hipoksemi
PaO₂ 40-60 mmHg: Orta hipoksemi
PaO₂< 40 mmHg: Ağır hipoksemi

5. Kompanzasyon Durumunun Belirlenmesi

Kompanze: pH normal sınırlarda, ancak PaCO₂ veya HCO₃⁻ anormal
Parsiyel kompanze: pH anormal, ancak diğer parametreler kompanzasyon göstergesi
Dekompanze: pH anormal ve kompanzasyon yok

Asit-Baz Bozuklukları ve Yorumlama Örnekleri

Solunumsal Asidoz

pH< 7.35, PaCO₂ >45 mmHg
Nedenleri: KOAH, astım, sedatif ilaçlar, göğüs travması

Solunumsal Alkaloz

pH >7.45, PaCO₂< 35 mmHg
Nedenleri: Anksiyete, ağrı, ateş, santral sinir sistemi hastalıkları

Metabolik Asidoz

pH< 7.35, HCO₃⁻< 22 mEq/L
Nedenleri: Diyabetik ketoasidoz, böbrek yetmezliği, laktik asidoz

Metabolik Alkaloz

pH >7.45, HCO₃⁻ >26 mEq/L
Nedenleri: Kusma, diüretik kullanımı, aşırı bikarbonat alımı

Karma Bozukluklar

Birden fazla asit-baz bozukluğunun aynı anda bulunması
Örnek: Metabolik asidoz + solunumsal alkaloz

Önemli Notlar

AKG yorumlaması hastanın klinik durumu ile birlikte değerlendirilmelidir
Kan örneği hava ile temas etmemeli ve hemen analiz edilmelidir
Hastanın oksijen tedavisi aldığı durumlarda FiO₂ bilgisi mutlaka kaydedilmelidir
Anormal değerler acil tıbbi müdahale gerektirebilir

Arter kan gazı analizi, solunum ve metabolik durumun değerlendirilmesinde hayati öneme sahip bir tanı aracıdır ve doğru yorumlanması uygun tedavi planlaması için esastır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap